W ostatnim czasie w Białymstoku pojawiła się nowa fala wyzwań prawnych związanych z kontrowersyjną ustawą azylową. Cudzoziemcy oraz ich prawnicy podejmują działania mające na celu zakwestionowanie jej zgodności z prawem. W tej sprawie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wpłynęły pierwsze skargi.

Kontrowersje wokół ustawy azylowej

Ustawa azylowa, podpisana przez prezydenta Polski w marcu 2025 roku, wzbudza szerokie emocje i sprzeciw wielu środowisk. Daje ona władzom możliwość ograniczania prawa do azylu na określonych terenach, co szczególnie wpływa na sytuację na granicy polsko-białoruskiej. To właśnie tam, w lasach Podlasia i na przejściu w Terespolu, cudzoziemcy, uciekający przed wojnami i prześladowaniami, próbują znaleźć schronienie. Jednakże ich wnioski o ochronę międzynarodową napotykają na skuteczne przeszkody ze strony władz.

Przedmiot skarg do sądu

Skargi, które trafiły do sądu w Białymstoku, dotyczą obywateli Sudanu, Erytrei i Afganistanu. Ci ludzie w maju i czerwcu 2025 roku przebywali na granicy polsko-białoruskiej, gdzie próbowali złożyć wnioski o azyl. Jednakże, napotkali na trudności i byli zmuszeni do powrotu na Białoruś. Jeden z wnioskodawców, znajdujący się w złym stanie zdrowia, został hospitalizowany na Podlasiu, lecz mimo to nie mógł złożyć wniosku o azyl.

Co dalej z ustawą?

Krytyka ustawy azylowej nie ustaje. Helsińska Fundacja Praw Człowieka od samego początku podkreśla, że nowe prawo może naruszać Konstytucję. Organizacje pozarządowe, działające na rzecz migrantów, również wyrażały swoje zaniepokojenie i apelowały do prezydenta o zawetowanie ustawy. Jednakże te apele nie zostały wysłuchane, a ustawa została wprowadzona w życie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny ma zająć się rozpatrzeniem skarg pod koniec września. Oczekuje się, że jego decyzja może stać się precedensem i wpłynąć na przyszłe przypadki dotyczące prawa azylowego w Polsce.