W przeddzień 82. rocznicy powstania w białostockim getcie, mieszkańcy i goście miasta zgromadzili się przy Pomniku Bohaterów Getta na Placu im. Mordechaja Tenenbauma. Wydarzenie to było centralnym punktem obchodów, które mają na celu upamiętnienie nie tylko heroicznego zrywu, ale także przypomnienie o historii i dziedzictwie dawnych mieszkańców Białegostoku oraz ich tragicznych losach.
Wczesne obchody rocznicy
Oficjalne uroczystości, zorganizowane 14 sierpnia, odbyły się wcześniej niż data rocznicy 16 sierpnia, ze względu na przypadający wówczas szabat. Rozpoczęły się od ceremonii składania kwiatów pod Pomnikiem Wielkiej Synagogi oraz tablicą upamiętniającą Icchoka Malmeda.
Międzynarodowy charakter głównej uroczystości
W ceremonii uczestniczyli przedstawiciele różnych narodowości i kultur, w tym Prezydent Miasta Białegostoku Tadeusz Truskolaski, ambasador Izraela Yaakov Finkelstein, chargé d’affaires Niemiec Robert Rohde, a także Naczelny Rabin Polski Michael Schuldrich. Obecności przedstawicieli organizacji żydowskich, samorządowców oraz białostoczan towarzyszyli potomkowie dawnych mieszkańców przybyli z różnych stron świata.
Pamięć o rodzinie Kracowskich
Symboliczne odsłonięcie Stolpersteine przy ul. Lipowej 17 poświęcone było rodzinie Kracowskich. Samuel Kracowski, wybitny lekarz, zginął w 1941 roku, a jego żona i syn w 1943 roku. Jedyną ocalałą była córka Ewa, która po wojnie wyemigrowała do Izraela. Podczas uroczystości obecna była jej córka Irit Saguy, co dodało wydarzeniu osobistego wymiaru.
Kamienie pamięci dla innych rodzin
W poprzednich latach Stolpersteine upamiętniły także inne rodziny, takie jak Pisarów i Raszkinów. Z rodziny Pisarów ocalał Samuel, który później stał się wpływowym prawnikiem w USA. Z kolei Felicja Raszkin-Nowak, jedyna ocalała z rodziny Raszkinów, zasłynęła jako autorka poruszającego dokumentu „Moja gwiazda”.
Akcja „Białystok pamięta”
Inicjatywa „Białystok pamięta”, wspierana przez Białostocki Ośrodek Kultury i POLIN Muzeum Historii Żydów Polskich, ma na celu zachowanie pamięci o wydarzeniach w getcie. Wolontariusze rozdają papierowe niezapominajki jako symbol pamięci, które można przypinać na ubrania podczas obchodów.
Planowane wydarzenia towarzyszące
Obchody rocznicowe wzbogacają liczne wydarzenia kulturalne. 14 sierpnia zaplanowano prezentację książki „Moja gwiazda” oraz spacer historyczny z audiodeskrypcją, a także koncert zespołu NACHUM w Klubie Fama. Dwa dni później, 16 sierpnia, odbędzie się spacer śladami rodziny Kracowskich oraz prezentacja słuchowiska „Wciąż jesteśmy liczni”.
Zakończenie obchodów
Uroczystości zakończą się 17 sierpnia premierowym pokazem filmu dokumentalnego „Historia otwiera” w Centrum im. Ludwika Zamenhofa, po którym odbędzie się spotkanie z reżyserem Łukaszem Kamińskim. Wszystkie szczegóły dotyczące wydarzeń można znaleźć na stronach Białostockiego Ośrodka Kultury oraz Galerii im. Sleńdzińskich.
